Terwijl de wetenschap onophoudelijk de grenzen van het zichtbare verlegt, totdat de vormen van het oneindig kleine en het oneindig grote zichtbaar worden, terwijl de satellieten zich wanen voor het oog van God en de geografische kaarten vervangen door wegen en valleien met pixels, terwijl al onze bewegingen in de open lucht door camera’s worden bewaakt en terwijl de universele mediatisering zogenaamde ‘privélevens’ voor iedereen openbaar maakt, houdt de blik, zonder dat we het beseffen, zich bezig met surrogaten. Via de alomtegenwoordige schermen hebben we vandaag inderdaad toegang tot een waaier aan visuele informatie die we het vaakst blindweg aanvaarden, zonder de juistheid ervan te controleren. We vergeten maar al te vaak dat het nog altijd over gemediatiseerde, geselecteerde en uitgezonden beelden gaat, en niet over een rechtstreekse confrontatie tussen ons oog en wat het in de wereld ontdekt. Dat fenomeen is vandaag voor de meerderheid onder ons een tweedehands beeldscherm, vaag bedekt en gestuurd door een gezagsorgaan uit de media, de politiek of de wetenschap.
Door de politie-, militaire en zelfs privébewaking vormen we ook het doelwit van ogen die blind zijn voor het gezag, en die op straat worden achternagezeten door een anonieme en geheime blik, zonder enige andere uitweg dan zich te laten zien, passief, zonder de mogelijkheid (of zin?) om zich te verbergen. Zonder ons goedvinden zijn wij exhibitionisten geworden en ondergaan we de aanwezigheid van die zwarte en machinale controlerende ogen, zonder onze blik van de wakende voyeur te kunnen afwenden.
Maar wat zien we precies als we dit huidige gezag van het zichtbare trotseren? Dat we die met al zijn tegenstrijdigheden in het nauw drijven, of, integendeel, dat we die voorwerpen anders gaan bekijken? Dat is de vraag die in deze tentoonstelling via de voorgestelde beelden wordt gesteld. De mogelijkheden zelf van die machinale visie, de foto en de video, schudden onze toegang tot het zichtbare door elkaar en onthullen de abstractie van wat leesbaar zou willen zijn.
Het voornaamste in de wereld blijft buiten ons bereik.
(Anne-Françoise Lesuisse)
